28 października 2022 r. odbyła się w Brukseli konferencja HRS4R Info Day 2022. Uczestniczyła w niej przewodnicząca Zespołu Roboczego ds. wdrażania Europejskiej Karty Naukowca, Kodeksu postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych i Polityki Otwartej, Transparentnej
i Merytorycznej Rekrutacji na UJ, Małgorzata Grzelewska – Zastępca Kanclerza ds. ogólnych.

Spotkanie zostało zorganizowane przez Komisję Europejską, wzięli w nim udział prelegenci z krajów UE - m.in. z Irlandii, Francji oraz uczestnicy z europejskich uniwersytetów i ośrodków badawczych. Konferencja skierowana była do uczelni, instytucji badawczych i podmiotów finansujących badania, które inwestują w talenty, umiejętności i rozwój kariery naukowców poprzez wdrażanie zasad Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych. Na konferencji przedstawiono politykę KE związaną z zarządzaniem umiejętnościami i talentami w środowisku otwartej nauki, ściśle powiązanymi z Europejskimi Ramami Kariery Naukowej. Podkreślono konieczność dostosowania ram prawnych karier naukowych do wyzwań związanych m.in. z rozwojem cyfrowym, pandemią oraz wojną na Ukrainie. W sektorach przemysłu i przedsiębiorstw, w szczególności w przypadku miejsc pracy wymagających wysokich kwalifikacji występuje niedopasowanie umiejętności siły roboczej do potrzeb rynku. Ważne jest stworzenie odpowiednich warunków pracy do przyciągania i zatrzymywania utalentowanych naukowców, tak aby Europa pozostała atrakcyjnym miejscem dla przedsiębiorstw i wysoko wykwalifikowanych pracowników. Wyzwania, z którymi muszą zmierzyć się naukowcy to często niepewne warunki pracy, oparte o umowy czasowe, co wpływa negatywnie na atrakcyjność kariery naukowej i na zdrowie psychiczne. Umiejętności przekazywane doktorantom zbyt często koncentrują się na karierze w środowisku akademickim, a naukowcy muszą wykorzystywać swoje możliwości zawodowe na szerszym rynku pracy, w tym poza środowiskiem akademickim lub zakładając własną firmę, co wymaga odpowiednich kompetencji. Instytucje szkolnictwa wyższego i przemysłu muszą współpracować w celu przewidywania potrzeb i rozwijania europejskiej przestrzeni badawczej.  Zapewnienie naukowcom atrakcyjnego rozwoju kariery i stałych warunków pracy powinno odbywać się poprzez:

• opracowanie kompleksowych europejskich ram dla kariery naukowej;
• wymianę najlepszych praktyk w zakresie umiejętności i wzajemnego uczenia się w celu wspierania mobilności międzysektorowej i bardziej zrównoważonego obiegu talentów;
• wspieranie środków mających na celu zwiększenie atrakcyjności karier naukowych
• w środowisku akademickim i poza nim (np. Obserwatorium Karier Naukowych, Platforma Talentów EPB).

Podczas konferencji rozmawiano również o stworzeniu platformy talentów i umożliwieniu otwartego dzielenia się wiedzą oraz o ponownym wykorzystaniu wyników badań w tym poprzez rozwój europejskiej chmury otwartej nauki (EOSC). Należy także przeprowadzić reformę systemu oceny badań naukowych, naukowców i instytucji w celu poprawy jakości ich pracy, wyników badań.

Ważna część spotkania została poświęcona przyszłemu rozwojowi, ze szczególnym uwzględnieniem zmian w Karcie i Kodeksie. Pierwszy projekt zmienionego Kodeksu został przedstawiony do dyskusji. Omówiono istotne zmiany zaplanowane przez  Komisję Europejską w dokumentach bezpośrednio związanych z realizacją Strategii HR dla naukowców. W zapisach Karty Naukowca oraz Kodeksu postępowania przy rekrutacji naukowców na nowo zdefiniowane zostaną (rozszerzone o nowe obszary) 4 filary Karty Naukowca oraz sformułowanych zostanie 18 ogólnych zasad określających role, odpowiedzialność i uprawnienia naukowców i instytucji zatrudniających naukowców. Zmiany podkreślać mają m.in. znaczenie mobilności naukowców (mobilności geograficznej, międzysektorowej, w obrębie instytucji). W nowo zdefiniowanych filarach Karty i Kodeksu pojawią się zagadnienia Open Science, Research Careers i Talent Development, czyli tematy wpisujące się w trwające na poziomie europejskim dyskusje nt. reformy systemu oceny naukowców.  Udostępniony przez Komisję Europejską dokument pt. European Framework for Research Careers proponuje rozszerzenie definicji „naukowiec” o nowe grupy osób zaangażowanych w realizację badań (researcher, research management, research support) oraz przedstawia katalog stanowisk w obrębie tych grup. European Competence Framework for Researchers opisuje propozycję modelu siedmiu kompetencji transwersalnych, które naukowcy powinni rozwijać w toku swojej kariery naukowej. 

Więcej informacji na stronie: HRS4R Info Day 2022

Wyróżnienie jest potwierdzeniem przejrzystych zasad rekrutacji i warunków pracy sprzyjających rozwojowi naukowemu pracowników.

Premiuje jednostkę w międzynarodowych konkursach grantowych Komisji Europejskiej Horyzont 2020/Horyzont Europa w zakresie badań i innowacji.

Premiuje jednostkę w krajowych konkursach grantowych Narodowego Centrum Nauki oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, a także w konkursach i programach Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (obecnie Ministerstwa Edukacji i Nauki).

Daje prawo do zamieszczania ogłoszeń na platformie Euraxess.

Proces ubiegania się o wyróżnienie HR Excellence in Research zainicjowała podpisana przez Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego i przesłana do Komisji Europejskiej w kwietniu 2015 roku Deklaracja Poparcia dla zasad Karty i Kodeksu oraz zobowiązanie do wdrożenia Strategii HRS4R oraz polityki otwartych i przejrzystych procesów rekrutacji OTM-R. 

Na etapie analizy wewnętrznej przeprowadzona została w 2016 r. anonimowa ankieta wśród pracowników naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej wyniki służyły opracowaniu planu działań na kolejne lata, których celem jest zapewnienie przejrzystych zasad rekrutacji oraz perspektyw rozwoju pracowników naukowych na każdy etapie kariery.  

Poniżej przedstawione zostało kalendarium procesu ubiegania się o wyróżnienie HR Excellence in Research: 

Wersja tekstowa
Kluczowe daty w procesie HRS4R:

• 2000 – przyjęcie koncepcji utworzenia Europejskiej Przestrzeni Badawczej na lizbońskim szczycie Rady Europejskiej
• 2005 – opublikowanie przez KE Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu Postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych
• 2006 – decyzja Przewodniczącego KRASP o poparciu dla KiK i rekomendacja podpisania Karty przez rektorów uczelni polskich 
• 2015 – Deklaracja Władz UJ dla poparcia zasad Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu Postępowania przy rekrutacji naukowców
• 2016 – Ankieta wśród pracowników UJ
• IX 2017 – Strategia HR dla Naukowców, Plan Działań na lata 2017-2019
• XII 2017- Wyróżnienie HR Excellence in Research 
• 2018 – powołanie Zespołu ds. wdrażania strategii Logo HR Excellence in Research
• II 2020 – Ekspercka ocena okresowa (Internal Review) stopnia wdrożenia strategii HRS4R
• VIII 2020 – Rekomendacje ekspertów w zakresie doskonalenia działań
• 2021 – powołanie Komitetu Sterującego, Zespołu Roboczego i Koordynatora ds. HR Excellence in Research